Phương Trần là thành viên với ID 379 của nhà Base. Lần đầu nói chuyện với tôi, Phương bảo: “Văn vở em kém lắm”. Tôi bắt đầu hoang mang: “Thật khó để hẹn bạn này nói chuyện trực tiếp, mà bạn ấy lại tự nhận là văn vở kém vậy thì cũng khó để gửi tâm thư. Giờ sao?”
Kết quả là tôi đã lo thừa.
Cô gái 24 tuổi Phương Trần có những sở thích khá đặc biệt. Và khi “gãi đúng chỗ ngứa”, thì cả Phương và tôi đều rất “nhàn”. Đó là khi chúng tôi nói với nhau về trận bóng đêm qua, hay về những vụ mua bán chuyển nhượng ở trời Âu vào mùa hè năm sau, và là khi chúng tôi “song kiếm hợp bích” trên bàn cờ cá ngựa để đá các đối thủ về chuồng…
4 tháng nữa, Phương kỷ niệm tròn 2 năm chính trở thành Baser. Hiện tại, cựu sinh viên Đại học Bách khoa Hà Nội đã là Fullstack Junior Software Engineer, vậy mà “cho tới giờ, vẫn rất nhiều người hỏi em tại sao lại theo nghề lập trình viên…”, Phương cười.
Những người mới quen em thường có phản ứng như thế nào khi biết em là dân coder?
Thật ra không phải chỉ có mỗi chuyện em theo ngành IT thôi đâu, mọi người cũng thường ngạc nhiên khi “phát hiện” ra những sở thích của em.
Có một số câu hỏi và cả những câu cảm thán mà em thường xuyên nhận được khi bắt đầu trò chuyện với một người bạn mới: “Con gái mà hay đá bóng thế?”, “Con gái sao lại học Bách Khoa, nhanh già lắm đấy!”, “Con gái mà học Công nghệ thông tin á?”…
Còn hiện tại, khi đã tốt nghiệp và đi làm, bắt đầu hành trình của một Lập trình viên thực thụ, em thường nhận được câu hỏi là: “Con gái mà theo lập trình hả?”.
Những lúc đó, em phản ứng lại như thế nào?
Em chỉ cười thôi ạ, vì thật ra là em cũng quen rồi.
Em nghĩ những phản ứng đó cũng là hoàn toàn dễ hiểu, bởi khi chứng kiến những sự việc có xác suất xảy ra thấp thì con người ta lại càng cảm thấy ngạc nhiên.
Nhưng dù sao thì những điều đó cũng không ảnh hưởng đến em quá nhiều. Em luôn nghĩ là việc theo đuổi một sở thích, một ngành nghề hay một công việc nào đó hoàn toàn không hề bị ảnh hưởng hay chi phối bởi giới tính. Con gái vẫn thích đá bóng và xem bóng đá, vẫn học được Công nghệ thông tin và vẫn có thể trở thành một Lập trình viên ưu tú. Con trai cũng có thể thích hội họa, học thời trang và sẽ chẳng có ai dám nói rằng họ không thể là một Make-up artist tuyệt vời.
Chị đồng ý. Nhưng dù sao thì những thống kê cũng đã chỉ ra rằng tỷ lệ lập trình viên là nam giới cũng “áp đảo” hơn hẳn so với nữ giới. Và ở Base cũng không phải là ngoại lệ. Làm việc trong một môi trường nhiều nam giới có phải là rất khô khan không?
Thật ra gần 2 năm trước khi mới đến Base, em cũng từng bị ngợp một chút. Product Team rất giỏi và ai cũng luôn say sưa trong thế giới riêng của mình. Khoảng thời gian ấy, có khi nguyên một ngày em không nói chuyện hay giao tiếp với ai cả.
Và rồi cũng đến một ngày em phải demo sản phẩm mới trước toàn bộ team Product. Em nhớ là hôm ấy đã rất run, em lắp bắp và vấp khá nhiều, đến mức mà chính bản thân em cũng thấy bất ngờ nữa. Sau hôm ấy, em tự khép mình lại, nói chuyện càng ít hơn trước. Vậy đó, ngày ấy chính em cũng từng có suy nghĩ rằng môi trường làm việc này khô khan như vậy đấy.
May mắn thay, đó chỉ là những ngày rất ngắn ngủi để làm quen với môi trường mới, văn hóa mới, đồng nghiệp mới mà em nghĩ là ai cũng cần phải trải qua thôi. Sau khi đã thích nghi với Base và các Basers, mỗi ngày đi làm của em thực sự chưa bao giờ là nhàm chán cả.
Ngày nào bọn em cũng cùng nhau ăn sáng, ăn trưa, ăn tối và cùng nhau OT. Đặc biệt, cứ sau 5h30 chiều, vào “khung giờ làm việc căng thẳng nhất” trong ngày, em luôn được các đồng nghiệp chăm sóc tận tình bằng cách ném chuối nhau khi đua xe Mario Kart, tung tuyệt chiêu knock out nhau trong Pokemon Pokken Tournament, đá em về chuồng khi chơi cờ cá ngựa, sát phạt nhau khi chơi Uno mà ra lá +4… À, em cũng thường được “vỗ béo” bởi leader nữa.
Ở Base, lập trình viên không phải chỉ biết code thôi đâu, mà bọn em còn vui tính, hài hước và cũng thú vị lắm nhé.
Em có nhắc đến OT, vậy em có thường phải OT không? Công việc nhiều như vậy liệu có áp lực không?
Em nghĩ là mỗi một ngành nghề đều có những áp lực riêng, cũng không thể tránh khỏi việc tăng ca và làm thêm giờ.
Người nông dân thì lo thời vụ, thời tiết, lo chuyện nắng mưa, có khi 8-9h tối vẫn ở đồng cho kịp thu hoạch vào mùa gặt. Mùa cấy thì chính là kiểu “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” từ sáng sớm đến khi tối mịt.
Những salers thì áp lực không chạy đủ doanh số, thậm chí có những khi vừa ăn vừa nhiệt tình support khách hàng.
Nhà thiết kế thì lo sợ thiếu ý tưởng, không theo kịp xu thể, không bắt được trend, có khi áp lực trằn trọc cả đêm không ngủ.
Cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp thì luôn phải rèn luyện với cường độ cao, không có ngày nghỉ và luôn bị áp lực bởi những chấn thương nghiêm trọng.
Em nghĩ điều quan trọng nhất không phải là OT, mà là công sức và thời gian mình bỏ ra phải là xứng đáng.
Ở Base, các team đều sử dụng “cây nhà lá vườn” Base Goal để có thể quản trị mục tiêu của mỗi người. Các thành viên chủ động lên kế hoạch, có mục tiêu cam kết và mục tiêu kỳ vọng. Các leaders sẽ dựa vào đó để theo dõi và đánh giá. Điều đó khiến em cảm thấy các mục tiêu không hề xa vời và em cũng hoàn toàn chủ động với những việc mình làm. Đôi khi áp lực còn trở thành động lực và sự hào hứng khi làm việc nữa đấy.
Các chính sách về OT ở Base cũng luôn được cập nhật, đảm bảo quyền lợi khi mỗi người thực sự có đóng góp và cống hiến.
Dù sao thì ở Base cũng chưa từng có ai yêu cầu em phải ở lại OT cả, Base chỉ giúp em tìm ra the best version của chính mình nhanh hơn mà thôi.
Vậy em nghĩ sao khi có người nói rằng con gái theo ngành kỹ thuật có vẻ ngoài “kém xinh”?
Mọi người hay nghĩ con gái ngành kỹ thuật nói chung và nữ lập trình viên nói riêng thường có vẻ ngoài không được xinh xắn, duyên dáng như các ngành khác, bởi phải dành nhiều thời gian cho nghiên cứu, học tập, có khi thức trắng đêm để chạy deadline, fix bugs… đến nỗi không còn thời gian chăm sóc bản thân.
Em nghĩ trong cả quá trình học tập và làm việc, sẽ luôn có những thời điểm chúng ta cháy hết mình với nó, em gọi đó là một “nét đẹp lao động”. Nhưng có thời gian chăm sóc bản thân hay không thì lại là một vấn đế hoàn toàn khác, nó phụ thuộc vào cách mỗi người tự sắp xếp và lên kế hoạch.
Dù bận rộn đến đâu, em vẫn duy trì ít nhất 1 buổi tối để tham gia đá bóng cùng FC hoặc chơi cầu lông. Thậm chí, có đợt em còn tham gia tới 2-3 buổi tối mỗi tuần cơ.
Em nghĩ nhan sắc là “cái trời cho”, tàn phai nhanh là do thời gian và do chính mình chứ không phải do ngành kỹ thuật đâu. Minh chứng điển hình nhất chính là team Tester của Base: 100% là nữ và 100% đều rất xinh.
Thế nên, chúng ta đừng đổ lỗi cho bất cứ ngành nào đã làm ảnh hưởng đến nhan sắc của mình mà “tội” cho ngành đó 😊
Về khả năng làm việc thì sao, có phải các bạn Dev nam thường có nhiều cơ hội phát triển hơn những nữ lập trình viên hay không?
Có thể nói tỉ lệ nam lập trình viên cao hơn tỷ lệ nữ lập trình viên (~6,86%) rất nhiều, nhưng không thể nói nữ lập trình viên ít được coi trọng hơn nam giới, hoặc ít nhất là ở Base, điều đó chưa từng xảy ra.
Em nghĩ các công ty sẽ đánh giá nhân sự dựa vào năng lực và sự cống hiến dành, chứ không có một đánh giá nào dựa trên giới tính cả, đặc biệt là ở Base. Cả cơ hội việc làm và cơ hội thăng tiến đều như nhau.
Sau gần 2 năm ở Base, sự thay đổi lớn nhất của em là gì?
Chưa đến 2 năm, nhưng thật sự là em đã thay đổi và trưởng thành hơn rất nhiều. Khoảng thời gian qua, em đã học hỏi và trau dồi nhiều thứ mà chính bản thân em cũng không nhớ hết nữa.
Ở Base, em được phát triển mọi kỹ năng một cách khá toàn diện, trực tiếp thiết kế và xây dựng một sản phẩm từ khi nó mới chỉ là một ý tưởng trên giấy. Em được tìm hiểu nghiệp vụ như một BA, học cách quản lý dự án của một Manager, học cách thiết kế sản phẩm của một Designer, giải quyết các đề xuất của khách hàng, bảo trì và phát triển dự án (công việc chính của mình), và đôi khi kiêm luôn việc kiểm thử của một Tester.
Từ khi sản phẩm được launching và tiếp cận với khách hàng, xuyên suốt vòng đời của sản phẩm, chính lập trình viên là người chịu mọi trách nhiệm về nó. Đây thực sự là một trải nghiệm tuyệt vời mà em nghĩ là Dev nào cũng muốn trải qua.
Em có thể chia sẻ về một kỷ niệm đáng nhớ nhất với Base trong 2 năm qua không?
Điều mà em nhớ nhất trong suốt khoảng thời gian ở Base có lẽ là khoảnh khắc đầy vinh dự và cũng đáng tự hào khi em được nhận giải thưởng Rockie Of The Year trong Year End Party của công ty năm 2020 vừa qua.
Đối với em, đó là một sự ghi nhận rất lớn sau khi đã trải qua một hành trình 8 tháng thực sự khó khăn để lột xác với sản phẩm đầu tiên là Base Case – Hệ thống báo cáo vi phạm trong doanh nghiệp. Khi ấy, em cảm thấy mọi nỗ lực và cố gắng đều rất xứng đáng khi được mọi người ghi nhớ và trân trọng ngay trong khoảnh khắc năm mới 2021 ấy.
Thật ra, ngay từ đầu, sếp Hùng chưa muốn giao sản phẩm này cho em vì lúc đó em còn khá “non và xanh”, cũng thiếu nhiều kinh nghiệm “thực chiến”, và đây cũng không phải một sản phẩm đơn giản. Nhưng rồi dưới sự hướng dẫn tận tình của mentor và với nhiệt huyết sẵn có, em đã xây dựng thành công sản phẩm đầu tay, được launching và hiện tại cũng có rất nhiều người dùng.
Điều gì ở Base đã “mê hoặc” em?
Ở Base, môi trường thực sự rất phù hợp để em có thể vừa học hỏi và vừa phát triển. Ở đây, em gặp được rất nhiều bạn bè cùng trang lứa và cả các em mới là sinh viên năm 2, năm 3 đang thực tập nữa. Phần lớn đều thuộc thế hệ Gen Z, mọi người rất trẻ, năng động và vô cùng nhiệt huyết. Chính sự nhiệt huyết ấy đã và đang lan tỏa, giúp mọi người cùng nhau đi xa hơn.
Việc mỗi cá nhân không ngừng phát triển có thể kích thích những người xung quanh cực kỳ hiệu quả. Đây cũng chính là điều mà sếp Hùng luôn nhắc tới. Chính vì thế mà Base luôn tạo mọi điều kiện tốt nhất để bọn em đều có thể tập trung phát triển bản thân một cách tốt nhất.
Cảm giác tất cả mọi người đều cùng nhau cố gắng, san sẻ, phát triển bản thân và phát triển Base, sau đó cùng chia sẻ những thành quả đạt được là điều mà em có thể cảm nhận rất rõ ở Base, cũng chính là điều mà bản thân em luôn tìm kiếm ở một môi trường làm việc.
—–
Tới đây, tôi muốn hỏi Phương lắm: “Em nhìn bảng tỷ số cá ngựa đi, xem có thật sự là em đang cùng cố gắng, san sẻ và phát triển với mọi người không?”.
Có thể nói, Phương Trần là “kẻ thù chung” của tất cả chúng tôi trên bàn cờ cá ngựa, cũng chính là “kẻ địch” mạnh nhất mà ai cũng muốn một lần vượt qua.
Tự nhiên tôi chột dạ, Phương Trần thuộc team PHP của anh Kiên – Chủ nhân của nguyên tắc “3 đừng tin” tại Base. Phải chăng vì thế mà mỗi lần Phương tỏ “thiện chí” muốn được cùng tôi uống trà sữa, thì lần đó kiểu gì tôi cũng bị đá về chuồng khi đã đứng ở cửa.
Mong là khi gần chạm mốc 2 năm ở Base, tôi cũng “mạnh” được như Phương bây giờ.
